Dünyanın en pahalı markası Wal-Mart’ın sahibi Sam Walton

...... Yazının Orijinali ......

Arkansas’ın küçük bir kasabasında minik bir dükkan sahibiyken, dünyanın en pahalı markası Wal-Mart’ın sahibi oldu Samuel Murrsell Walton… Peki Sam Walton kimdi ve onu başarıya götüren yol nerelerden geçti?

1992 yılında omurilik kanserine yenik düşen Sam Walton, 29 Mart 1918′de Oklahoma’da doğdu. Çiftçi bir babanın oğlu olan Sam, mütevazi bir hayat sürmeyi öğrendi ailesinden. Shelbina okulunun 8. sınıfında okurken, Amerika Erkek İzcileri(BSA)’dan eyalet tarihinin en genç ‘Eagle Scout’ ödülünü aldı. Ardından okuduğu Columbia Hickman lisesinde basketbol ve futbol dallarında okuluna birçok ödül kazandırdı.

Walton, II. Dünya Savaşı öncesi tüm dünyayı etkileyen büyük ekonomik kriz sürecinde, ufak tefek işlerde çalışarak ailesine ekonomik destekte bulundu. Ailesinin ineğini sağan Sam, fazlasını şişelere koyarak satmaya başladı.

Liseyi bitirmesinin ardından ailesine daha fazla maddi yardımda bulunmayı amaçlayarak Missouri Üniversitesi Ekonomi bölümüne girdi. Üniversite öğrencisiyken de çeşitli işler de çalıştı. Üniversiteyi bitirdikten 3 gün sonra Mağaza zinciri JC Penney’s’de başladığı yönetici stajını, II. Dünya Savaşı’nda orduda görev alacağı için bıraktı. 1943′te orduda görevliyken Helen Robson ile evlendi.

1945′te ordudan ayrılmasının ardından, biriktirdiği 5,000 dolar ve kayınpederinden aldığı 20,000 dolarla Arkansas’ta Butler Brothers zincirinin bir bayisi olan Ben Franklin tuhafiye dükkanını açtı.

Walton’ın temel prensibi en fazla çeşidi en ucuza satmak olmuştu, bu da onu başarıya götüren temel taşlardan biriydi. Bunun yanında tatil günlerinde de açık olması, toptancılardan daha ucuz mal alabilmek için kıyasıya pazarlık etmesinin de etkisi büyüktü.

Tuhafiye dükkanının büyük karını fark eden dükkan sahibinin, kontratı yenilemek istemeyişi nedeniyle Walton dükkanı 50,000 dolara devretti. Sonrasında Bentonville’de Wal-Mart’ın temeli olacak olan Walton’s 5&10′u açtı. Walton, erkek kardeşi, kayınbiraderi ve kayınpederiyle birlikte tuhafiye dükkanları açmaya devam etti. Açtığı dükkanların birkaçının zarar etmesi üzerine, Sam Walton Walton’ın Aile Merkezi adını verdiği daha büyük mağazaları açtı.

Walton zamanla mağaza yöneticilerini yatırım yapmaları karşılığında, sınırlı sorumlu ortak yaparak yöneticilerinin motivasyonun artmasını sağladı ve böylelikle daha fazla kar etti.

1962 yılında Walton ve kardeşi Bud’ın Arkansas, Missouri ve Kansas’ta 16 mağazası olmuştu. Ama ilk gerçek Wal-Mart’ı 2 Temmuz 1962′de Arkansas eyaletinin Rogers kentinde açtılar.

Walton’ın “Sadece bir patron vardır; o da müşteridir. Ve o, sadece parasını başka birşeye harcayarak, şirketteki herkesi kovabilir.” sözünü tüm şirket çalışanlarına aşılaması ve bu politikadan hiç bir zaman vazgeçmemesiyle Wal-Mart mağazalar zinciri bugün 3 binden fazla mağazasıyla 8 ülkeye yayıldı.

“Mega” şirketin efsane kurucusu Walton ömrünün son günlerinde yazdığı “Made in America” adlı kitabında hayatını, şirketini nasıl kurduğunu, nasıl bir yönetici olduğunu ve nasıl bir özel hayatı olduğunu samimi bir dille anlatıyor.