Bal Satısları Artıyor

Üzerinde spekülasyonun çok yapıldığı, glikoz, mısır şurubu gibi katkı maddelerinin kullanılarak sahteciliğin yoğun yaşandığı bal sektöründe rekabet hız kesmiyor. Üretici ve satıcı firmalar, televizyon ve radyolara bol bol reklam veriyor. Tarım Bakanlığı'nın da dikkatinden kaçmayan reklamlar sonrasında yılda 4 kez yapılan denetimler her gün yapılmaya başlandı."4 kilo bal 100 TL. Yanında 70 liralık poleni hediye." sloganıyla verilen reklamlar, bal satışlarını artırdı. Üreticiler, yeni firmaların pazara girmesinden memnun. Doğrudan satış yapan bu firmalar, üreticiden kilosunu 7-8 liradan aldıkları balı 25 liradan satarak ciddi kârlar elde ediyor. Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Bahri Yılmaz, reklamların bal satışlarına ciddi yansımaları olduğunu belirtiyor. Bu firmaların iyi bal sattığını anlatan Yılmaz, "Maliyeti düşük, kârı yüksek bir ticaret. Onların satışları, üreticiden alımları artırdı. Üreticiler olarak bizim istediğimiz bir proje. Çok iyi para kazanıyorlar." dedi.

Türkiye, dünyanın önemli bal üretici ülkeleri arasında bulunuyor. Çin, ABD ve Meksika'dan sonra koloni varlığı açısından 3,5 milyon adetle dünyada dördüncü sırada. Yıllık üretim 65 bin tonu buluyor. İhracat geçen yıl, 2010 yılına göre yüzde 44 düşerek 534 bin 936 kg oldu. Üretimin tamamına yakını iç piyasada tüketiliyor. Eş, dost, tanıdık, akrabadan satın alınarak başlayan iç tüketim, son yıllarda yerini market raflarındaki markalara bıraktı. Raflardaki rekabet de son birkaç aydır televizyon ekranlarına taşındı. Gün içinde neredeyse her an, kanallardan birinde bir bal reklamı görmek, radyo kanallarının reklam kuşağında bal reklamı dinlemek mümkün. Hatay Arıcılar Birliği Başkanı Mehmet Ekici ise bu firmaların Hatay'dan aldığı balın beş katını yine Hataylılara sattığını söylüyor. Ekici, piyasaya yeni giren bu firmaların, arıcılıkla ilgileri olmadığını belirterek, "Ticaret yapıyorlar. Resmî iş yapıyorlar. Piyasaya girmeleri bizim için iyi oldu, hatta onlara müteşekkiriz. Bizi büyük firmaların tekelinden kurtardılar." şeklinde konuşuyor. Üretici temsilcilerinin verdiği bilgiye göre 4 kg balı 100 liraya satan firmaların maliyeti 40 lirayı aşmıyor. 27 kg gelen bir teneke süzme balı, bu firmalar 170 ile 220 lira arasında üreticiden alıyor. Tenekesi 220 liradan alındığında kilosu 8,1 liraya geliyor. Reklamlarda 70 lira denen polenin kilosu ise üreticide 15 ile 20 lira arasında. Üreticiden 28 ile 32 liraya alınan 4 kg bal ve 5 lira değerindeki polen, 100 liraya satılıyor. Kargo parasını da müşteri ödüyor. Reklamla sipariş hattı üzerinden satış yapan firmalar, en büyük kazancı doğrudan satıştan elde ediyor. Maliyetleri düşük. Marketler, rafa çıkan ürün tutarının yüzde 40'ı kadar raf parası alıyor. Bu firmalar ise kiloda 1-2 lira ambalaj parası dışında herhangi bir masraf yapmıyor. Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Bahri Yılmaz ise bu firmaların karakovan balı diye reklam yapmalarının doğru olmadığını söyledi. Karakovan balından süzme bal çıkmadığını vurgulayan Yılmaz, "Karakovan, petekli baldır. Birinci sınıftır ve tamamen doğaldır. Yanıltıcı reklam için Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na başvurduk." diyor. Öte yandan reklamlarda karakovan balı satıyoruz diyen üretici firmalara ulaşmak mümkün olmuyor. Adı sıkça duyulan markaların birden fazla internet sitesi bulunuyor ve hepsi de aynı marka balı sattığını belirtiyor. Verilen telefonlar ise sadece sipariş hattı, şirket yöneticilerine ulaşmak imkânsız.

Gerçek bal nasıl anlaşılır?
Bal, buzdolabında veya soğuk ortamlarda şekerlenir. Zeytinyağının donması gibi kavanozun alt kısımları donma yapar.

Bal döküldüğünde yoğunluğu çok, akışkanlığı sürekli olmalıdır, kesik kesik akan bal sahtedir.

Ucu ıslandığında mor renk yazan kalemin uç kısmı bala daldırıldıktan sonra parmağınıza sürün. Renkli olarak çıkıyorsa karışıktır, çıkmıyorsa hakiki baldır.

Sahte balın rengi biraz daha açıktır, normal balın kokusu yoktur. Normal balın kıvamı biraz daha katıdır.

Balın şekerlenmesi durumunda ise eski hâlini alması için güneşe çıkarılması veya kabıyla birlikte sıcak suya konulması kâfidir.

İyi bir bal, fazla yendiği zaman genizde hafif yanma yapar. Gerçek bal sürülen bir kâğıt kolay kolay alev alıp yanmaz.

Ayakli Rehber